Đến Quảng Trị ăn xôi nếp Lào

Quảng Trị là một tỉnh duyên hải miền Trung, có đường biên giới phía tây giáp với nước Lào khoảng 206km. Tại cửa khẩu Lao Bảo, hàng hóa từ các nước láng giềng mang sang rất phong phú và nếp Lào là m,ột trong các loại hàng nông sản được tiêu thụ mạnh ở đây. 

Xôi nếp Lào là món ăn truyền thống của người Lào, người ta nói rằng, người Lào ăn xôi nhiều hơn ăn cơm, gạo nếp gần như là lương thực hàng ngày của họ. Hạt nếp Lào nhìn trông giống như một loại gạo hạt dài, màu trắng trong chứ không tròn và có màu trắng đục như nếp của ta. Để xôi ngon, người ta không nấu như cách bình thường (đổ ít nước vào nếp) mà nấu bằng chõ.

Tại chợ Lao Bảo có bán loại chõ nấu xôi này cũng xuất xứ từ Lào hay Thái. Chõ làm bằng nhôm bình thường có hình dáng bầu trò, phía trên đặt cái rổ đan kín bằng tre. Khi nấu, bỏ nếp vào rổ rồi đậy nắp. Nếp chín nhờ hơi nước từ bên trong nồi chõ bốc lên. Xôi sau khi nấu xong, người ta lại xới bỏ ra một rổ khác cho thoáng, ráo. Xôi nếp Lào thường ăn với các món mặn như: thịt nướng hay xào, cá kho…

Cái ngon đặc trưng của hạt nếp Lào là dẻo và thơm. Thoạt nhìn qua dĩa xôi thấy hạt gạo còn nguyên hình dáng, dễ lầm tưởng là xôi bị khô, cứng. Tuy nhiên, khi ăn vào mới cảm nhận được hạt nếp dẻo, ngọt và hơi có vị béo của nếp và của đậu phộng hòa lẫn đã tạo nên vị ngon đặc trưng của xôi nếp Lào. Có cảm giác như chưa kịp nhai đã rã trong miệng!

Cách nấu xôi theo kiểu truyền thống của người Lào là đựng trong ống nứa và nấu bằng nước suối. bỏ nếp và ít nước vào ống nứa rồi nướng nguyên cái ống nứa này trên lửa than. Khi ống nứa cháy sém, là biết xôi cạn nước. Đến giai đoạn ủ xôi cho chín. Khi ăn, gọt lớp vỏ nứa bên ngoài, lộ ra phần xôi nếp màu trắng được bọc bằng lớp vỏ lụa của ống nứa. Cục xôi nếp lúc này có hình dáng như một cái ống, thơm mùi nứa, người ta dùng tay bốc ăn. Đặc biệt, nếp Lào dẻo, ráo nên dùng tay bốc không bị dính tay như xôi nếp của ta.

Nếp Lào có một ưu việt nữa là dùng để gói bánh chưng cũng rất ngon. Cái bánh chưng dẻo và mềm, ăn không ngán. Vào mỗi dịp Tết, tại cửa khẩu Lao Bảo, mỗi ngày một hàng bán lẻ có thể bán tới cả chục tấn nếp Lào cho du khách. Nếp Lào nấu cơm rượu cũng ngon không kém. Hạt nếp tơi, rời và mềm còn nguyên dáng vẻ ban đầu cho dù đã qua quá trình lên men. Thêm nữa, lẫn trong vị ngọt của cơm rượu có lẫn vị béo của nếp, khác hẳn với cơm rượu nấu bằng nếp bình thường.

Dông dài không nói hết vị ngon của nếp Lào. Không cần phải làm chuyến du lịch sang Lào, chỉ cần đến Quảng Trị hay Lao Bảo, bạn nhớ mua ít nếp Lào, mua thêm cái chõ (cho đúng điệu). Đơn giản thôi chỉ là nấu xôi đậu phộng, bạn sẽ tận hưởng được hết vị ngon của gạo nếp nước bạn láng giềng.